NSJ 05: Rein de Graaff Quintet
8 juli 2005, Carel Willinkzaal, Congresgebouw, Den Haag
De muziek van de bijna vergeten Gigi Gryce.
Jazz beleefde rond 1960 een gouden tijd. Natuurlijk, het genre werd nooit meer zo populair als in het interbellum, maar als we het hebben over de moderne jazz, meer gericht op het maken van kunst, dan moeten we hier zijn. De oude helden van de bebop (en zelfs de swing) waren nog niet opgehouden, de nieuwe helden van de avant-garde stonden op, en de generatie daartussen maakte furore met hardbop: het mainstreamgeluid van de naoorlogse jazz dat ons nog altijd zo vertrouwd in de oren klinkt.
De hardbop heeft verschillende helden. John Coltrane, Sonny Rollins, Benny Golson, Horace Silver… Minder bekend werd de naam van Gigi Gryce (1925-1983). De man was een beetje teruggetrokken. Bovendien bekeerde hij zich tot de islam (hij noemde zich later Basheer Qusim), wat wel meer zwarte intellectuelen en radicalen deden maar wat bij anderen minder goed viel. Tot slot trok hij zich midden jaren zestig helemaal uit het openbare leven terug, zodat ten tijde van zijn dood geen hond meer wist wie Gigi Gryce was.
Gelukkig is er nog altijd een groepje kenners dat zijn composities op waarde schat. Doordat deze kenners nu eenmaal optreden en platen opnemen, zijn sommige van Gryce’ composities toch een beetje klassiek geworden. In dit concert horen we acht van deze klassiekers. Er is in de titels geen spoor te vinden van ‘s mans nieuwe geloof. Zijn reizen brengen hem zowel naar Casablanca als naar Potsdam (Sans Souci). Wel komt hij op voor de Minority en doet hij een Social Call. Ook zijn grote voorbeeld wordt niet vergeten: door de mond van Gryce brengt het Rein de Graaff Kwintet een Salute to Birdland.
