Nuove Musiche

Het salterio – de Italiaanse benaming voor een instrument dat in het Nederlands ook wel psalterium wordt genoemd – was in de 18e eeuw wijd verbreid. Het werd in aristocratische kringen gespeeld, maar ook in theaters, kerken en kloosters. Dat blijkt uit de research van Franziska Fleischanderl, die zich sinds 2014, toen ze in het bezit kwam van een salterio uit 1725, intensief met dit instrument, de speelwijze en het repertoire heeft bezig gehouden.
In 2021 promoveerde ze op haar onderzoek aan de Rijksuniversiteit Leiden. Haar dissertatie verscheen in druk in 2025 en dat jaar is ook de 300e verjaardag van haar instrument. Dat waren redenen een CD te wijden aan muziek voor salterio solo.
Op deze CD demonstreert ze ook de verschillende speeltechnieken: battuto – met hamertjes van hout of leer – en pizzicato, met de vingernagels of met een aan de ringvinger bevestigd plectrum.

De tweede CD is gewijd aan Baldassare Galuppi, de belangrijkste operacomponist in Venetië na de dood van Vivaldi. Het grootste deel van zijn oeuvre bestaat uit opera’s, maar hij werd opgeleid als klavierspeler. Dat verklaart waarom het grootste deel van zijn instrumentale oeuvre bestaat uit muziek voor toetsinstrumenten. Arianna Radaelli nam een aantal sonates en twee concerten op.

anoniem
1. Concerto (VI)
2. Concerto (V)
3. Concerto (IX)
4. Concerto (II)
5. Concerto (III)
6. Gigue
7. Concerto (X)
(uit Psalterium Stuck der Sr. Maria Constantina Voglerin, Donaueschingen)

Franziska Fleischanderl
8. Sonate
Franziska Fleischanderl, salterio
(cd: “Solo un salterio” – NoteOne NO 26001, 2025)

Baldassare Galuppi (1706-1785)
9. Sonate in Bes (R.A.1.16.05)
10. Concert in F
Arianna Radaelli, klavecimbel. La Filarete (10)
(cd: “Wonder in Venice – Sonatas and concertos for harpsichord” – Arcana A579, 2025)

aanvulling:
Baldassare Galuppi
11. Uit Sonate in F (R.A.1.8.06): allegro assai
Arianna Radaelli, klavecimbel
(cd: zie 9-10)

Afbeelding: cover van de CD van Franziska Fleischanderl