De Klankbron
vr 12 dec 2025 21:00 uur
Klankbron 120 Mro, Moyo of Murung
Introductie
Een Klankbron met de bijzondere muziek van de Mro die ook wel de Moyo of Murung genoemd worden. Zij leven in het grensgebied van Bangladesh, India en Birma. Zij zijn verwant met de aldaar levende Chin volken en spreken een Tibetaans-Birmese taal. Zij hebben hun eigen schriftvorm, religie en muziek. Hun muziekcultuur draait om mondorgels van allerlei groottes die in orkesten samengespeeld worden met drumbegeleiding en andere percussie-instrumenten. Het levert allerlei melodieën met verschillende klankkleuren en harmonieën op die tijdens festivals en rituelen gespeeld worden en tevens dansen begeleiden. De rina plung, het mondorgel van een gemiddelde grootte, wordt ook gebruikt om gezongen liederen te begeleiden. Van het instrument wordt gezegd dat het lang geleden is uitgevonden om de cholera te bestrijden en dat het sindsdien gespeeld wordt. Verder worden ook luiten, bamboe citers en violen gebruikt. De klank van het mondorgel wordt mede bepaald door het bamboe vrij riet wat vrij uitzonderlijk is omdat in het algemeen in continentaal Zuid Oost Azië tegenwoordig een metalen vrij riet wordt gebruikt. Wij beginnen met een kort stuk van een mondorgel orkest uit een video op facebook. Op facebook maar ook op YouTube vind je een behoorlijk aantal video’s van Mro muziekstukken vaak met weinig of geen informatie over muzikanten, wat er gespeeld wordt en waar en wanneer het opgenomen is maar het medium heeft in ieder geval de mogelijkheid geschapen dat er muziek gepubliceerd wordt die door de mensen zelf is opgenomen en anders nooit uitgegeven zou worden.
Deel een
Het wordt gevolgd door een track van zang en mondorgel afkomstig uit een film “Mro song and dance” die mede mogelijk gemaakt werd door het Goethe Instituut in Bangla Desh en waarin de muzikant en instrumentmaker Sintui Mro en de schrijver en onderzoeker Younguang Mro een belangrijke rol spelen. Dan komt een Krama lied, een lied gerelateerd aan hun eigen godsdienst Krama die deels door het Boeddhisme beïnvloed is. Daarna komt een stuk van een mondorgel orkest uit een film van Imran Khan Ozil ook opgenomen in het Bandarban Hill district van Bangla Desh en als laatste stuk van dit eerste deel een lied met mondorgel begeleiding gezongen door een man en twee vrouwen afkomstig van de enige CD die ooit uitgegeven is van hun muziek “Ritual Mouth-Organs of the Murung Bangladesh”.
Deel twee
Deel 2 bestaat uit een track van een Mondorgel orkest stuk ook afkomstig van de CD “Ritual Mouth-Organs of the Murung Bangladesh”. De CD is uitgegeven werd door het Franse label Inedit en werd opgenomen tijdens een concert in Parijs in het huis van de Wereld Culturen in 1997. Hierin kunt u goed de verscheidene klankkleuren en harmonieën horen. Het was een groep van 11 mondorgels helaas zonder de gebruikelijke trommel. In het boekje bij de CD vindt u meer informatie over hoe het mondorgel orkest en hun melodieën georganiseerd worden. Mocht u daar belangstelling voor hebben emailt u dan met srgales@ziggo.nl onder de titel Klankbron 120 Mro. Wij eindigen met een lied Herinnering van de zanger Choe Aung. Het totale lied duurt 35 minuten maar u hoort slechts het begin deel ervan. Het lied is afkomstig uit de regio Rakhine of Arakan in Birma.
Speellijst / Playlist
01 Mushroom man 0’19
Video channel by Pown Grierl Mro 7 – 9 – 2020 https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=pfbid09auhovRUHAeFnqw6geY3ZRa5y3QWcohAdZiRPwtpddW4U7wgLs7hXjfXcGpDNijAl&id=100063773025058
02 Voice en Rina Plung 3’31
Sintui Mro – Rina Plung,
Voice unknown
From the movie Mro Cho Ploong Hon Plai – Mro Song and Dance
By Syed Mehedy Hasan, cinematographer, and Younguang Mro, research
13-1-2022 at Ramri Para, Chimbuk Forest
https://www.youtube.com/watch?v=3G-DSK91oqY&list=RD3G-DSK91oqY&start_radio=1
03 Krama song 5’14
Klanya Mro – voice
Ni Tun Mro – video
11-1-2025 https://www.facebook.com/watch/?ref=saved&v=1141079437734526
04 The Plunge 5’02
From a video made by Imran Khan Ozil
Bandarban Hill district
Video channel Powng Rierl Mro, 21.12.2020 https://www.facebook.com/1446884165609261/videos/380628736560308
05 Song and Rina Plung 13’44
One man two woman – Voices
One Rina Plung (mouth organ) player
CD Orgues-à-bouche ritual des Murung
Inedit 260084 1998, track 2
Recorded by Francis Comini, Dominique Vander-Heym,
Pierre Bois at Maison des Cultures du Monde, Paris 1997
06 Pièce pour orchestra de plung 21’11
Long Ngan Murung, Mong Poy Murung, Thing Ngook Murung, Reng Ning Murung, Pa Ya Murung, Sak Sing Murung, Long Ngan Murung, Chik Tu Murung, Pa Lay Murung, Rang Lai Murung, Pai Ngee Murung, Tang Poy Murung – Plung (Mouth Organs)
CD Orgues-à-bouche ritual des Murung
Inedit 260084 1998, track 1
Recorded by Francis Comini, Dominique Vander-Heym,
Pierre Bois at Maison des Cultures du Monde, Paris 1997
07 Memory 35’17
Choe Aung – Voice
https://www.facebook.com/watch/?ref=saved&v=741516034032958
