za 8 feb 2025, 18:00 uur – Vocal Jazz.
In welke taal wordt jazz gezongen? Natuurlijk! Maar talloze jazzvocalisten hebben inmiddels die taalgrens overschreden. Dicht bij huis zong Rita Reys in 1959 al: Zon in Scheveningen – een lied dat onlangs door Fay Claassen weer is opgepakt. Luister naar gezongen teksten in het Armeens, Sepedi, Spaans, Fins, Deens en Frans. Zo hoor je nog eens wat (anders).
Armeens
Lucy Yeghiazaryan (foto) emigreerde op haar twaalfde van Armenië naar Amerika. Inmiddels is ze een succesvolle, in New York gevestigde zangeres. Haar album “Beside the Golden Door” – een citaat uit de tekst op het Amerikaanse Statue of Liberty –, is een combinatie van jazz standards en Armeense stukken. De teksten bevatten thema’s als immigratie, en wat het betekent om Amerikaan te zijn.
Haar stem heeft een bescheiden volume en een warme klankkleur. In twee stukken die intiem Braziliaans aandoen, hoort u haar begeleid door een kleine combo. Bas, akoestische- en elektrische gitaar.
Sepedi
Tutu Puoane (1979) groeide op in een township nabij Pretoria. In 2002 emigreerde ze naar Europa. Ze studeerde enkele jaren aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, waar ze onder andere les kreeg van Ineke Heijliger (Jazeker, uw programmamaker), en vestigde zich later in Antwerpen. Ze trad op in Zuid-Afrika, de VS en vele Europese landen. Puoane zingt onder meer in het Sepedi – een van de vele officiële Zuid-Afrikaanse talen.
De song iLanga staat op het gelijknamige album uit 2014. Het is een charmant duet met de Zuid-Afrikaanse zanger Kabomo. Relaxed tempo. Blazers, keys, bas en drums.
Spaans
Het stuk Milonga por la Ausencia betekent een stijlbreuk met de twee voorgaande songs. Het begint met een spannende intro. Daarna de verrassende inzet van de vocaliste. Het vervolg is onconventioneel van vorm, met contrasterende tempowisselingen. De slotfase is een in spanning toenemende finale.
Milonga… staat op het album Ontology (2021) van de Argentijnse Roxana Amed. Sinds 2013 woont ze in Miami. Haar stijl is een blend van Argentijnse folk, rock en jazz. “My challenge was always trying to find a sound that could sound like jazz but in Spanish, where I could scat, but naturally. It was an exploration into both languages. I wanted them to live together in one album again.”
Het volgende stuk, Ontology, heeft eveneens een ‘vrije’ vorm. Langzaam, meditatief, indringend, met fraaie instrumentale omlijsting.
Fins
Weer een geheel ander, helder stemgeluid komt uit de mond van de Finse Mirja Mäkelä. Bij de song Kun laskee kädestään kynän ja paperin (pfff…) wordt ze begeleid door één instrument, gitaar. In het daarop volgende Valoisa horen we haar volledige kamerjazztrio – met bas en slagwerk. Alles heel subtiel.
———————————-
Hierna werk van de Deense Sinne Eeg. De afsluiter is voor de Franse Anne Ducros.
Voor het volledige programma, zie de Gids.
Vocal Jazz – Ineke Heijliger
