Atlas Consort Muziek uit Oezbekistan en Turkije
3 februari 2005, KIT Tropentheater, Amsterdam
Na het Verre Oosten komt de muziek van de islamitische wereld aan de beurt.
Het Atlas Consort geeft meerdere concerten met muziek uit het Oosten – in de breedste zin van het woord. Natuurlijk zijn er meerdere ‘oostens’. China lijkt niet op India, en Indonesië heeft bijzonder weinig te maken met Arabië.
In dit concert komt muziek aan bod uit Oezbekistan en Turkije. Op zich zijn we dan al een stuk dichter bij huis dan in het eerste concert, waar muziek uit China en Korea klonk. Maar schijn bedriegt. De muziek uit de Arabisch-islamitische wereld heeft iets bijzonders wat andere muziekculturen nauwelijks hebben. Ze gebruiken toonladders met kwarttonen, die ons bijzonder exotisch in de oren klinken maar hun met de paplepel worden ingegoten.
Hoewel deze toonladders hun oorsprong vinden in de Arabische muziek, hebben veel andere islamitische volkeren ze overgenomen. Zo ook de Turken en de Oezbeken. Verschillen zijn er natuurlijk wel. De Turken werden, nadat ze in Anatolië en Constantinopel een sultanaat stichtten, een grote beschaving. Hun muziek draagt de sporen van de hofcultuur. De Oezbeken bleven veel meer vasthouden aan hun identiteit als woestijnbewoners. Tussen de fabelachtige schoonheid van hun steden aan de Zijderoute zweefde altijd de ziel van de heidense nomaden.